Czym są gwintowniki i do czego służą?

Gwintowniki to narzędzia skrawające służące do nacinania gwintów wewnętrznych w otworach. Dzięki nim można wykonać precyzyjny gwint, np. pod śrubę lub wkręt. Stosuje się je w pracach warsztatowych, przemysłowych, a także przy majsterkowaniu. W zależności od potrzeb i warunków pracy, dostępne są dwa główne typy: gwintowniki ręczne i maszynowe.

Gwintowniki ręczne – kiedy warto je wybrać?

Gwintowniki ręczne to klasyczne narzędzia wykorzystywane do pracy przy użyciu pokrętła lub uchwytu ręcznego. Idealnie sprawdzają się przy pojedynczych otworach, w trudno dostępnych miejscach oraz tam, gdzie potrzebna jest większa kontrola i precyzja.

Zestawy gwintowników ręcznych

W typowym zestawie znajdują się trzy gwintowniki: zdzierak, pośredni i wykańczający. Dzięki stopniowemu nacinaniu gwintu zmniejsza się ryzyko uszkodzenia materiału i narzędzia, co jest szczególnie ważne przy gwintowaniu w twardszych materiałach.

Zastosowanie gwintowników ręcznych

Stosuje się je głównie w pracach ślusarskich, konserwatorskich oraz domowych naprawach. Są też niezastąpione w przypadku delikatnych materiałów i cienkościennych elementów.

Gwintowniki maszynowe – szybkie i precyzyjne gwintowanie

Gwintowniki maszynowe przeznaczone są do współpracy z maszynami, takimi jak tokarki, frezarki czy wiertarki. Charakteryzują się dużą trwałością i umożliwiają szybkie, seryjne wykonywanie gwintów.

Typy gwintowników maszynowych

Wyróżnia się gwintowniki prostowrowkowe (do otworów przelotowych) oraz spiralne (do otworów nieprzelotowych). Ich konstrukcja pozwala na skuteczne odprowadzanie wiórów, co minimalizuje ryzyko ich zakleszczenia i uszkodzenia gwintu.

Zalety gwintowników maszynowych

Największą zaletą gwintowników maszynowych jest szybkość i powtarzalność obróbki. Dzięki zautomatyzowaniu procesu minimalizuje się błędy ludzkie i zwiększa efektywność produkcji. Są niezastąpione w przemyśle metalowym, motoryzacyjnym i lotniczym.

Jaki gwintownik wybrać – ręczny czy maszynowy?

Wybór odpowiedniego gwintownika zależy od kilku czynników: rodzaju materiału, liczby gwintowanych otworów, dostępności narzędzi oraz oczekiwanej precyzji.

• Do prac domowych i jednostkowych – najlepsze będą gwintowniki ręczne

• Do pracy seryjnej, w twardych materiałach – warto wybrać gwintowniki maszynowe

Na co zwrócić uwagę przy zakupie gwintownika?

Materiał wykonania

Najlepsze gwintowniki są wykonane ze stali szybkotnącej HSS lub jej ulepszonej wersji – HSS-E (z dodatkiem kobaltu). Zapewniają one wysoką trwałość i odporność na zużycie.

Rodzaj gwintu

Na rynku dostępne są gwintowniki do gwintów metrycznych (najpopularniejsze), calowych (UNC, UNF), rurowych (G, BSP) oraz trapezowych. Przed zakupem należy upewnić się, jaki gwint ma zostać wykonany.

Pokrycie powierzchni

Dobrej jakości gwintowniki są często pokrywane warstwami tytanu (TiN), azotku aluminium (AlTiN) lub innymi powłokami zwiększającymi odporność na ścieranie i temperaturę.

Podsumowanie – jakie gwintowniki wybrać?

Zarówno gwintowniki ręczne, jak i maszynowe mają swoje miejsce w warsztacie i przemyśle. Do prostych napraw i jednostkowych zadań idealne będą gwintowniki ręczne. Natomiast do seryjnej produkcji lub pracy w trudnych warunkach – zdecydowanie lepszym wyborem będą gwintowniki maszynowe. Niezależnie od wyboru, warto postawić na sprawdzone materiały i odpowiednie dopasowanie narzędzia do rodzaju gwintu i materiału obrabianego. To klucz do trwałych i precyzyjnych połączeń gwintowanych.